We analyseren hoe bedrijven en burgers omgaan met innovaties binnen de nexus. WP3 onderzoekt hoe nieuwe bedrijfsmodellen en gebruikerspraktijken, die mobiliteit, energie en huisvesting combineren, kunnen bijdragen aan een rechtvaardige ontwikkeling van de nexus.

Aanleiding en onderzoeksvraag

Duurzame bedrijfsmodellen en gerelateerde gebruikerspraktijken krijgen steeds meer academische aandacht, maar hun implementatie en opschaling blijven achter. In tegenstelling tot conventionele bedrijfsmodellen brengen duurzame modellen meer onzekerheden met zich mee over de gecreëerde waarde en vereisen ze een complexere afstemming tussen belanghebbenden.

Dit geldt in het bijzonder voor nexus-bedrijfsmodellen, die meerdere sectoren (mobiliteit, energie, huisvesting) integreren. Ze gaan verder dan lineaire waardeketens en bestaan uit verweven relaties tussen:

🔹 Gebruikerspraktijken (bijvoorbeeld deelauto’s in woonwijken)
🔹 Bedrijfspraktijken (zoals energiecoöperaties die mobiliteit aanbieden)
🔹 Beleidspraktijken (gemeentelijke stimulering van gedeelde mobiliteit)

Deze modellen brengen ook complexe rechtvaardigheidsvragen met zich mee. Zo richten bedrijven zich vaak op winstgevende segmenten en buurten, terwijl burgers en overheden pleiten voor inclusievere mobiliteits-, energie- en huisvestingssystemen. Dit roept de vraag op:

➡️ Hoe kunnen nexus-bedrijfsmodellen zowel duurzaam als sociaal rechtvaardig worden ontworpen en opgeschaald?

Onderzoeksdoelen

WP3 draagt bij aan de onderzoeks- en impactdoelen van JUSTNEXUS door haalbare, duurzame en rechtvaardige nexus-bedrijfsmodellen te ontwikkelen en deze te koppelen aan gebruikerspraktijken in drie casestudygebieden.

✅ Ontwikkeling van bedrijfsmodelsjablonen
In samenwerking met consortiumpartners Rasile Group (huisvesting), Louwman Innovation, Digital & Data (mobiliteit) en Energie van Ons (energie) ontwerpen we sjablonen voor duurzame nexus-bedrijfsmodellen.

✅ Beoordeling van rechtvaardigheidsuitkomsten
Door een brede groep maatschappelijke belanghebbenden te betrekken via de leergemeenschappen (WP5), analyseren we hoe verschillende bedrijfsmodellen bijdragen aan sociale en ecologische rechtvaardigheid.

✅ Dynamische en iteratieve ontwikkeling
Onze aanpak is cyclisch: inzichten uit WP3 kunnen leiden tot nieuwe toekomstverbeeldingen in WP1, die op hun beurt verdere verfijning van de bedrijfsmodellen stimuleren.

Met deze aanpak draagt WP3 bij aan een toekomst waarin bedrijven en burgers samen werken aan eerlijke en duurzame nexus-oplossingen.